Anasayfa/Tedaviler
İnfertilite
İnfertilite Nedir?
İnfertilite, bir yıl süre ile korunmasız ilişkiye rağmen gebelik oluşmaması hali olarak tanımlanır. Bu durum üreme çağındaki çiftlerin yaklaşık %15’ini etkilemektedir. Kadında adet düzensizliği, ileri yaş, geçirilmiş batın cerrahisi öyküsü gibi belirgin sorunlar, erkekte de benzeri şekilde geçirilmiş ürolojik cerrahi öyküsü, ya da çiftin cinsel hayatına dair problemler olmadıkça, hekime gitmek konusunda aceleci olmamak en doğrusudur.
İnfertilite Nedenleri Nelerdir?
İnfertilite nedenlerinin yarısı kadın, yarısı da erkek kaynaklıdır.
Kadında yumurtlama sorunu ( polikistik over sendromu, hormonal düzensizlikler, kronik hastalıklar, ilaç kullanımı ), kanalların tıkanıklığı ( karın içi yapışıklıklar, enfeksiyon, endometriosis ve çikolata kistleri, geçirilmiş batın cerrahisi ), endometriozis hastalığı, ileri yaş nedeni ile yumurtalık rezervinin azalması, bazı genetik hastalıklar başlıca infertilite nedenleridir. Tabii cinsel hayatı olumsuz etkileyen vajinismus gibi sorunlar da gebelik oluşumuna engel olabilir.
Erkekte ise hormonal nedenler, kronik hastalıklar, kanalların tıkanıklığı, genetik problemler, ilaç kullanımı gerek sperm sayısını azaltarak gerekse cinsel fonksiyonları etkileyerek infertiliteye yol açabilir.
İnfertilite Tanısı Nasıl Koyulur?
Tanı koymak için neler yapmalıyız?
Tıbbın her alanında olduğu gibi çiftin ayrıntılı olarak öyküsünü almak gerekir. Bu bize çok önemli ipuçları verebilir ( meslek, beslenme alışkanlıkları, sigara, alkol, ilaç kullanımı, adet düzeni vb. ). Cinsel hayat sorgulanmalıdır.
Bunu yine ayrıntılı bir fizik muayene ve ultrasonografik değerlendirme izler. Daha sonra erkekte sperm analizi, gerekli hallerde hormon ve kan tetkiki, kadında kan tetkiki, rahim filmi ( rahim ve kanalların durumu ve kanallardan geçişi değerlendirmek amaçlı ) gibi testler gerçekleştirilir. Gerekirse hem tanı hem de tedavi amaçlı laparoskopi ve histeroskopi gibi cerrahi yöntemler de uygulanır.
İnfertilite Tedavileri Nelerdir?
Tedavi genellikle tanıya yönelik olarak gerçekleştirilir. Bir grup hastada ise tüm araştırmalara rağmen herhangi bir problem saptanamaz ki bu gruba açıklanamayan İnfertilite tanısı ile bazı yardımla üreme teknikleri uygulanır. Bu grup, hastalarımızın yaklaşık %10-15’ini oluşturur.
İnfertilite tedavi yöntemlerini şu başlıklar altında özetleyebiliriz:
1- Hormonal bozukluk varlığında ilaç tedavisi ( tiroid bezinin hastalıkları, prolaktin hormonu yüksekliği gibi )
2- Yumurtlama tedavisi ( ovülasyon indüksiyonu )
3- Aşılama tedavisi ( intrauterin inseminasyon )
4- Tüp bebek tedavisi ( in vitro fertilizasyon, intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu )
5- Cerrahi tedaviler
Yumurtlama tedavisi ( Ovülasyon indüksiyonu ) nedir?
Çeşitli nedenler ile yumurtlama sorunu yaşayan kadınlara hap ya da iğne şeklinde kullanılan ilaçlar yardımı ile bir ya da iki yumurta geliştirerek, düzenli cinsel ilişki sonrası gebelik oluşumunu amaçlayan bir tedavi yöntemidir. Özellikle polikistik over sendromu nedeni ile yumurtlama sorunu, adet düzensizliği olan kadınlar bu yöntem ile tedavi edilirler. Polikistik over sendromunu ayrı bir başlık olarak, ayrıca ele alacağız.
Aşılama tedavisi ( İntrauterin inseminasyon ) nedir?
Açıklanamayan infertilite, hafif erkek faktörü, hafif / orta endometriosis gibi problemler varlığında başvurulan bir tedavi yöntemidir. Yumurtlama tedavisinde olduğu gibi hap ya da iğne tedavisi ile yumurta geliştirerek ya da kadının kendiliğinden gelişen yumurtası ile yumurtlamasını takiben, belli bir zaman aralığında, partnerin özel yöntemler ile hazırlanan spermi, kateter yardımı ile rahim içerisine bırakılır. Yumurtlama tedavisinde olduğu gibi, kadının kanallarından en az birisinin açık olması gereklidir. Ağrısız, poliklinik koşullarında yapılabilecek bir tedavidir.
Tüp bebek tedavisi ( İn vitro fertilizasyon, intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu ) nedir?
Tüp bebek tedavisi, özel klinik ve laboratuvar koşulları gerektiren bir tedavi yöntemidir. Tüplerin tıkalı olduğu durumlarda, ciddi erkek faktörü varlığında, pek çok denemeye rağmen başarısız olmuş aşılama tedavileri sonrasında, ciddi endometriosis varlığında, ileri anne yaşı durumunda ve bazı bilinen genetik hastalıklarda uygulanır.
Çok sayıda yumurta elde etmek için yaklaşık 8-10 gün süren iğne tedavisinin ardından lokal anestezi ya da kısa bir uyku altında yumurtalar toplanır. Uygun olanlar partnerin spermi ile vücut dışında döllenip embriyo oluşumu beklenir. Kaliteli embriyoların bir ya da iki tanesi rahim içine kateter yardımı ile yerleştirilir. Fazla sayıda kaliteli embriyo var ise başka bir deneme için dondurularak saklanır.
