Anasayfa/Tedaviler
Bebek Sağlığı
Bebek Sağlığı
Dünya Sağlık Örgütü tarafından, sağlık, fiziksel, sosyal ve ruhsal olarak tam bir iyilik durumu olarak tanımlanmıştır. Çocukların sağlıklı birer erişkin olmaları için çocuk sağlığı izleminin yapılması gereklidir. Bu izlemlerde, çocuğun büyümesi, zihinsel ve duygusal gelişimi, beslenmesinin düzenlemesi, aşılarının yapılması, hastalıkların erken tanınması ve tedavisi gerçekleştirilir.
Doğum sonrası 3-5’nci gün veya taburcu olduktan 48-72 saat sonra, yenidoğan bebeğin beslenme ve sarılık durumunun kontrol edilmesi için muayene edilmesi önerilir. Bu muayene sonrası 7-10 gün arasında ikinci bir muayene yapılması gereklidir. İlk 6 ay en hızlı büyümenin olduğu dönemdir. Bu nedenle ilk altı ay bebeğin her ay izlenmesi faydalı olur. Daha sonraki dönemde 3 aylık aralarla görülmesi yeterlidir. Ancak altı aydan tamamlayıcı beslenmenin, yani ek gıdaların başlanması nedeniyle, tartı alımının kontrolü amacıyla nadir de olsa daha sık muayene etmek gerekebilir.
Bebeğin takibinde, büyüme gelişmesi, beslenmesi, hastalıklardan korunması, sağlıklı olması için rehberlik sağlanır; riskli durumlar saptanarak önlem alınır. Bu sırada annenin kaygılarını ve duygu durumunu çocuk hekimine iletmesi çok önemlidir. Bunun olabilmesi için muayeneye en az yirmi dakika zaman ayrılmalı, anne-baba sorularını yöneltmek için daha önceden hazırlıklı olmalıdır. Bebeğin yapılmış tetkiklerinin, muayene ve aşı kayıtlarının aile tarafından dosya halinde saklanması yararlı olacaktır.
Riskli durumların saptanması için, kardeş ölümlerinin, gebelik ve doğum öyküsünün, annenin hastalıklarının, annenin kullandığı ilaçların, gebelik izleminin, bebeğin zamanında doğup doğmadığının, doğum şeklinin, bebeğin doğum tartısının, doğumun yapıldığı yerin, doğum sırasında ve sonrasında yaşanan sorunların çocuk hekimi ile paylaşılması önemlidir.
Doğum sonrası yenidoğan tarama testleri alınmalı ve K vitamini yapılmalıdır.
Ailede, yakın akrabalarda; 3 yaş öncesi görme ve işitme sorunu olması; kalça çıkığı olan yakın akraba öyküsü; yakın zamanda veya halen tüberküloz tedavisi alan kişi, 50 yaş öncesi kalp krizi geçirme öyküsü mutlaka çocuk hekimi ile paylaşılmalıdır.
Doğum sonrası erken dönemde annenin kendini umutsuz, çaresiz, aşırı üzgün, halsiz hissetmesi, lohusalık depresyonun ilk bulgusu olabilir ve psikiatri muayene ve desteğini gerektirebilir. Emziren anneler psikiyatri uzmanın önerisi ile antidepresan ilaç kullanabilirler, bunun çocuğa bir zararı yoktur.
Bebek muayenelerinde, bebeğin boy, tartı ve baş çevresi ölçülerek büyüme eğrilerine işlenir. Her bebeğin kendine ait bir büyüme eğrisini izler, bu eğride sapma olması ek incelemeleri gerektirebilir.
İzlemlerde bebeğin oturması, yürümesi, koşması, merdiven çıkması, yakalaması, konuşması, çevresi ile ilişki kurması değerlendirilir. Bu konuda hekim anne-babayı bilgilendirmelidir.
Bebeği hastalıklardan korumak için gerekli aşılar yapılır. Her ülkenin kendi aşı programı vardır. Aşısı yapılan hastalıklar ciddi sekeller bırakan ve ölümle sonuçlanan hastalıklardır. Bu nedenle çocukların mutlaka aşılanması gereklidir.
Anne ve babanın bilgilendirilmesi sağlanır. Örneğin bebekler 4-5’nci aydan sonra dönmeye başlarlar, bu nedenle düşebilirler. İki yaşından sonra kapıyı açabilirler, bu nedenle sokak ve balkon kapılarının kilitli tutulması çok önemlidir. Bebekler ilk altı aya sadece anne sütü ile beslenmelidir; uygun tamamlayıcı beslenmeye altıncı ayda başlanarak emzirme iki yaşa kadar sürdürülmelidir. Bebekler yenidoğan döneminden itibaren günde 400 ünite D vitamini verilmelidir. İki yıldan sık ara ile doğum yapılması ve ailede üçten fazla çocuk olması çocuk sağlığını olumsuz etkileyebilir. İlk aylarda bebeğin gereksinimlerinin tutarlı bir şekilde karşılanması, anne bebek arasında güvenli bağlanmanın sağlanması çok önemlidir. Daha ileriki dönemde çocukla nitelikli zaman geçirme, yaşına uygun olarak kitap okuma, uygun oyuncak seçimi, tutarlı ebeveyn davranışı, sağlıklı bir erişkin olma yolunda bebek-çocuk için çok önemlidir.
